Kadem-i Şerif Tekkesi - Samatya

Kadem-i Şerif Tekkesi veya Nakşi kadem tekkesi veya Halil Hamit Paşa tekkesi ; Suriçi Fatih İlçesi’nde, Kasap İlyas Mahallesi’nde Cerrahpaşa ile Samatya arasında Samatya Caddesi 72 numarada, Beyazıd-i Cedid Mescidi’nin yanında bulunmaktadır.

Kadem-i Şerif Tekkesi 1199/1784’de Sadrazam Halil Hamit Paşa tarafından tesis edilmiştir. Mimari özelliklerinden 19. yy’ın ortalarında yenilendiği belli olan tekkenin tevhidhanesi çökmüş, yakın zamana kadar kısmen mesken olarak kullanılan harem ve selamlık bölümleri ise harap durumda günümüze intikal etmiştir.

Peygamber Efendimizin mübarek ayak izi Kudüs’te Mescit-i Aksa içinde olduğu bütün Müslümanlarca bilinir. Bu iz bir kaya üzerinde mucizevî bir şekilde oluştuğu gibi orijinal bir vaziyette yerinde muhafaza edilmektedir. Bilindiği gibi bu ayak izinin Peygamber Efendimizin Miraca yükselirken Burak adındaki bineğe binerken oluştuğu anlatılmaktadır.

Topkapı Sarayı Müzesinde altı tane Nakş-i Kadem-i Saadet bulunmaktadır. İkisi tuğlanın üçü de taş üzerine çıkmış ayak izleridir. Bu taşlardan birinin üzerinde Peygamber Efendimizin Miraca çıkarken oluşan ayak izi olduğuna ait not düşüldüğüne dair bilgileri Hilmi Aydın’ın “Hırka-i Saadet Dairesi ve Mukaddes Emanetler” adlı kitabından öğrenmekteyiz. Yine aynı kitapta Sultan I. Abdülhamit Türbesi’ndeki Kadem-i Şerif’in Şam yakınlarındaki Kadem Köyünden Sadiyye tarikatı meşayihından Şeyh Muhammed Ziyat Efendi tarafından İstanbul’a başının üzerinde getirildiği ve Samatya’daki Kadem-i Şerif Tekkesine konulduğu ve ondan sonra da Sultan I. Abdülhamit Türbesine hediye edildiğini öğrenmekteyiz.

Ayrıca Sultan I.Ahmet Han’ın Mısır’daki Sultan Kayıtbay’ın türbesindeki ayak izini İstanbul’a getirdiğini, daha sonra Peygamber Efendimizin onun rüyasındaki ikazı ile bu mukaddes eşyayı tekrar yerine gönderdiğiyle ilgili menkıbeyi hepimiz bilmekteyiz.

İstanbul’daki türbelerde bu mübarek ayak izlerinden üç tanesi Ebu Eyyüb el-Ensari (Eyüp Sultan), Sultan III.Selim ve Sultan I. Abdülhamit türbelerinde bulunmaktadır.
Eskiden bu mübarek Kadem-i Saadetlerin muhafaza edildiği dolaplar misk-i amber kokuları ve nefis gül yağları ile kokulandırılır ve Salâvat-ı Şerifeler getirilerek büyük bir saygı ile ziyaret edilmekteydiler.

Tekkenin mimari özellikleri olarak binanın zemin katı ahşap dikmeler arası taş dolgulu üzeri kısmen beton sıvalı 1.katı ise ahşap karkas sistem üzeri ahşap kaplamalıdır. Yapının iki kapısı bulunmakta olup biri içerlikli olarak teşkil edilmiştir. Yapının pencereleri ahşap söveli düşey sürmedir.yapının giriş cephesi 1.kat solunda küçük bir cumba teşkil edilmişken sağ yan cephe boyunca uzanan ve ahşap payandalarla desteklenmiş çıkma yer almaktadır.

kaynak