İstanbul'un yedi tepesi meşhurdur, ama ne yazık ki birçok İstanbullu bilmez bu tepeleri. Çamlıca diyenler olur, Maltepe, Göztepe, Gültepe, Esentepe, Gayrettepe diyenler olur. Ama İstanbul deyince aklımıza tarihi yarımada gelmelidir. Dolayısıyla Beyoğlu, Üsküdar tarafları İstanbul sayılmayınca tepeleri oralarda aramamak lazım.
Roma İmparatoru Konstantin, o dönemde gökyüzünde güneş, ay ve 5 gezegenin olduğu gerçeğinden hareketle kenti, 7 tepe üzerine kurdu. Roma gibi Bizans İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu da 7 tepeli kentin sınırlarını korudu ve üzerine görkemli yapılarını dikti.
İstanbul’un üzerinde kuruldugu yedi tepenin sınırları, suriçi adi verilen bölgede, yani Fethedilen İstanbul'un tam merkezinde kalan bölümde yer alıyor. Edirnekapı'dan KocamustafaPaşa ve Sarayburnu’na uzanan üçgeni kapsıyor..
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ambleminde yer alan 7 küçük üçgenin de simgelediği yedi tepenin belirleyici özelliğini ihtiva eden yedi tarihi eser:
1. SARAYBURNU TEPESİ
Şehrin sur içi kesiminde yer alan bu tepelerden birincisi, Sarayburnu’ndan içeri doğru 45 metre yükselen, üzerinde Ayasofya’nın, Sultanahmet Cami’nin ve Topkapı Sarayı’nın bulunduğu “Sarayburnu Tepesi”dir. Sarayburnu Tepesi kuzeyde Sirkeci’den güneyde Kadırga Limanı’na kadar uzanmaktadır.
2. ÇEMBERLİTAŞ (NUR-U OSMANİYE) TEPESİ
Üzerinde Nuruosmaniye Külliyesinin bulunduğu, Çemberlitaş’ın yer aldığı “Nuruosmaniye Tepesi”dir. Birinci tepe ile doğuda, Babıâli’den Eminönü’ndeki Yeni Cami’ye kadar uzanan oldukça derin bir vadi ile ayrılır. Batısında ise Kapalıçarşı çevresindeki daha az derinliği olan başka bir vadi 60 metre yüksekliğindeki bu tepeyi üçüncü tepeden ayırmaktadır.
3. BEYAZIT TEPESİ (SÜLEYMANİYE CAMİİ)
“Beyazıt Tepesi” olarak bilinen üçüncü tepenin üstünde, günümüzde İstanbul Üniversitesi merkez binası olan eski Harbiye Nezareti vardır. Güneyde Beyazıt Cami, kuzeyde Süleymaniye Külliyesi bu üçüncü tepeyi çevrelemektedir.
4. FATİH TEPESİ (FATİH CAMİ KÜLLİYESİ)
Dördüncü tepe, üzerinde Fatih Külliyesi bulunan, güneyde Lykos Deresi vadisine ve Aksaray’a doğru inen, kuzeyde oldukça dik yamaçlarla Haliç sahiline kavuşan “Fatih Tepesi”dir. Dördüncü tepe ile beşinci tepeyi, üzerinde Gül Camii bulunan küçük bir vadi ayırır.
5. YAVUZ SELİM TEPESİ
Beşinci tepe, üzerinde bulunan Sultan Selim Külliyesi ile belirlenir. “Sultan Selim Tepesi” olarak bilinen tepe 74 metre yüksekliğindedir ve Haliç sahilinden Balat’a ulaşan vadi, beşinci tepeyi altıncı tepeden ayırmaktadır.
6. EDİRNEKAPI TEPESİ - (Mihrimah Sultan Cami)
Altıncı tepe Edirnekapı ve Ayvansaray mahallelerinin üzerinde kurulduğu, aynı zamanda şehrin batı surlarını taşıyan “Edirnekapı Tepesi”dir. Kariye Cami civarında yumuşak eğimli olan bu tepe Kemerkaya mevkiinde dikleşir. Edirnekapı Tepesi üzerinde Mihrimah Sultan Cami, Kariye Müzesi ve Tekfur Sarayı bulunmaktadır.
7.KOCAMUSTAFAPAŞA TEPESİ - (Mokios Sarnıcı)
Yedinci tepe ise Aksaray semtinden surlara ve Marmara sahiline kadar giden bölgedir. Bu tepe üç yükseltisiyle bir üçgeni andırır. Topkapı, Aksaray ve Yedikule, bu üçgenin üç köşesini meydana getirmektedir. Bu üçgenin içerisinde aynı zamanda üçüncü tepenin merkezi olan Cerrahpaşa’daki Arkadius Sütunu’yla, Altı mermer’in kuzeyindeki Mokios Sarnıcı bulunmaktadır.